Ecologische bouwmaterialen

Ecologische bouwmaterialen, zijn gemaakt van natuurlijke grondstoffen. Ze brengen minder milieubelasting met zich mee dan traditionele bouwmaterialen. Omdat de grondstoffen nagroeibaar en teelbaar zijn wordt ook de uitputting van grondstoffen tegengegaan.

Ecologische bouwmaterialen worden gemaakt van bijvoorbeeld vlas, hennep, hout, schapenwol, cellulose, kurk, leem en stro. Ze hebben een plantaardige, dierlijke of minerale oorsprong. Ecologische bouwmaterialen leiden niet alleen tot een vermindering van negatieve impact op natuur, mens en milieu, maar kunnen zelfs een positieve impact hebben. Onder andere met CO2-fixatie in de materialen omdat -de planten- als grondstof CO2 opnemen uit de lucht. 

Eeuwenoude traditie van ecologische bouwmaterialen
Vroeger werden woningen gebouwd met hout, leem, klei. En geïsoleerd met plaggen, grasmatten, turf, wieren, zeegras, stro, riet, etc. Er werd gebouwd met eigenlijk alles wat ruimschoots voorhanden was in de directe omgeving. Alleen liet de bouwwijze bij sommige woningtypologieën zoals de plaggenhut te wensen over. Hierdoor was het binnenklimaat alsnog moeilijk te verwarmen en vochtig. In 1902 trad daarom de Woningwet in werking die bepaald dat het wonen in een slecht en ongezonde woning niet meer is toegestaan. De daarop volgende industrialisatie, alsook de grote woningbouwopgaven na de Tweede Wereldoorlog zorgden ervoor dat bakstenen, beton staal en steenwol in Nederland maar ook wereldwijd langzaam aan de meest gangbare bouwmaterialen werden. De gunstige materiaaleigenschappen van natuurlijke materialen raakten daarbij op de achtergrond. Zo ook van ecologische bouw- en isolatiematerialen.

Ontwikkeling dampopen bouwen
De kennisontwikkeling over bouwfysica en bouwtechnieken heeft er aan bijgedragen dat ecologische bouwmaterialen herontdekt zijn als alternatief. Zij het nog op kleine schaal. Zo is het hedendaagse dampopen bouwen met natuurlijke materialen ontstaan vanuit Duitsland, in de jaren tachtig van de vorige eeuw. De reden om dampopen te bouwen komt voort uit de gedachte om met zoveel mogelijk natuurlijke materialen te bouwen en daarbij gebruik te maken van hun gunstige materiaaleigenschappen. Zoals bijvoorbeeld vocht bufferen zonder schade te veroorzaken en de isolerende werking te verminderen. 

Ecologische bouwmaterialen worden de laatste decennia ook steeds meer ingezet om los te komen van fossiele grondstoffen die bijdragen aan CO2-uitstoot en klimaatverandering.

Een aantal mooie voorbeelden van ecologische bouwen in Nederland zijn te vinden onder Ecologisch bouwen.